بوتاکس

تزریق بوتاکس به طور معمول برای بهبود زیبایی صورت با صاف کردن خطوط ناشی از اخم و فعالیت عضلات ، در قسمت بالای صورت به کار می رود و به عنوان شایعترین عمل زیبایی در آمریکا شناخته می شود. در کشور ما نیز برای بهبود زیبایی در سطح وسیعی به کار می رود.

بوتاکس چیست ؟

دانشمندان اولین بار در سال 1987 موقع استفاده از سم بوتولینوم در درمان بلفارواسپاسم (انقباض خود به خودی پلک) متوجه شدند که خطوط اخم بیمار صاف شده است و با ادامه تحقیقات اولین گزارش در درمان اخم با بوتاکس در سال 1992 منتشر شد.
بوتاکس در واقع سم باکتری کلستریدیوم بوتولینوم می باشد که با مهار آزادسازی استیل کولین در محل اتصال عصب و عضله باعث شل و ضعیف شدن عضلاتی می شود که انقباض آنها موقع خندیدن و اخم کردن و ... با گذشت زمان باعث ایجاد چروکهای فعال یا دینامیک می شود.
با استفاده از اثر بوتاکس و شل شدن عضلات ، خطوط ناشی از افزایش فعالیت عضله از بین رفته و طرح صورت و گردن تغییر یافته و چروک ناشی از انقباض عضلات حداقل 4 – 6 صاف میگردد.
لازم به ذکر است که چروک های غیرفعال یا استاتیک که ناشی از تغییر در محتوای کلاژن لایه زیرین پوست است و در اثر گذشت سن و تابش آفتاب به وجود می آید تحت تاثیر بوتاکس قرار نمی گیرد.
بوتاکس در واقع روشی آرام و کم دردسر و غیرجراحی برای رفع چین و چروک صورت و گردن است . از میان فورمولاسیون های متعدد بوتاکس که اخیرا مورد استفاده قرار می گیرند سه مورد توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای چین های ابرو مورد تایید قرار گرفته است:
1 - بوتاکس Cosmetic
2 - دیسپورت Dysport
3 - Xeomin

خطوط هیپرکنتیک مثل خطوط اخم ،‌ حاصل انقباض های مکرر عضلاتی است که به صورت عمود بر چین ها قرار گرفته اند . ضعیف کردن و یا به حالت استراحت درآمدن عضلات توسط بوتاکس (سروتیپ A) میتواند خطوط را صاف کند. این خطوط شامل : خطوط افقی پیشانی (ناشی از انقباض عضله فرونتالیس یا عضله پیشانی) خطوط افقی روی بینی (ناشی از انقباض عضله پروسروس) خطوط پنجه کلاغی اطراف چشم و خطوط اطراف دهان و خطوط خارجی پلک تحتانی است .
بیماران بین 30 – 51 سال بیشترین پاسخ را به درمان با بوتاکس می دهند و امروز درمان با بوتاکس در این گروه سنی یکی از جنبه های مهم زیباسازی است .

اثرات بوتاکس در عرض یک تا دو روز قابل مشاهده است و در عرض چند هفته کامل می شود و 3 تا 4 ماه باقی می ماند و ممکن است 6 ماه یا بیشتر هم باقی بماند.
با تزریق های مکرر در فواصل هر 4 تا 6 ماه گاهاً فاصله بین تزریق هاست افزایش می یابد که نتیجه، باقی ماندن بیشتر نتایج بهبودی است . ممکن است در حین درمان بیمار عادت شخصی استفاده از عضلات را که باعث ایجاد خطوط چهره می شود را از دست بدهد و بازسازی طولانی مدت درم و اپیدرم انجام شود که کمک میکند تا اثرات زیبایی باقی بماند: به خاطر اینکه بافت دیگر تحت تاثیر فشار انقباض عضلات قرار نمی گیرد. این مطلب برعکس تصوری است که بعضی از بیماران دارندو از آن با عبارت عادت کردن یاد می کنند. در واقع تزریق مداوم و مکرر بوتاکس نه تنها باعث عادت کردن پوست نمی شودبلکه موجب اثرات
ماندگارتر شده و کم کم فواصل تزریق زیادتر می شود.

محل تزریق با کیسه یخ سرد می شود تا میزان ناراحتی ناشی از تزریق کاهش یابد و گاهی محل تزریق 15 – 30 دقیقه قبل تزریق با پماد موضعی بی حس میگردد. با تزریق بوتاکس علاوه بر کاهش خطوط اخم و پیشانی ، دور چشم و دور لب و گردن میتوان به ابرو شکل داد و به بالا بردن ابرو کمک کرد. در اثر افزایش سن افتادگی ابرو اتفاق می افتد که باعث ایجاد یک ظاهر عصبانی و اخمو میشود که با تزریق صحیح بوتاکس توسط پزشک مجرب میتوان عضلات پایین کشنده ابرو را غیرفعال کرده که باعث بالا رفتن ابرو میشود و تا 12 هفته بعد از درمان به حداکثر خود می رسد.

از جمله موارد دیگر که با تزریق بوتاکس قابل اصلاح هستند عبارتند از :

خطوط عمودی دور لب
افتادکی نوک بینی در اثر افزایش سن
نمایان بودن لثه ها
اخم دهان
شکاف چانه و خطوط و چروک افقی گردن

استفاده های دیگر بوتاکس

بوتاکس A در بسیاری از بیماران به عنوان درمان کمکی و همچنین طولانی کردن نتایج سایر اعمال زیبایی به کار می رود. استفاده از بوتاکس A قبل جراحی و فلج کردن عضلات خاص میتواند دستکاری بافت حین جراحی را کمتر کند و تصحیح جراحی بیشتری ایجاد کرده و مخفی کردن خط برش آسانتر شود. همچنین میتواند کشش عضلات را روی زخم یا برش جراحی کمتر کند که باعث روند بهبود بهتر زخم با اسکار کمتر میشود.
با مطالعات متعدد دریافته اند که ترکیب لیزر جوانسازی با بوتاکس منجر به اثرات ماندگارتر و طولانی تری نسبت به یک روش به تنهایی می شود.
ترکیب بوتاکس با تزریق چربی و یا تزریق ژل به طور شایع استفاده می شود که با کمتر کردن انقباض عضلات از جابجایی ژل و یا چربی جلوگیری کرده و باعث بهبود زیبایی بیشتر و دوام طولانی تر ژل و یا چربی میگردد. توصیه می شود که بوتاکس حداکثر یک هفته قبل تزریق ژل و یا چربی تزریق شود.
درمان با بوتاکس قبل از عمل جراحی بلفاروپلاستی یا همان ترمیم پلک با روش جراحی، باعث شل شدن عضلات حلقوی چشم شده و برآورد درستی ازمقدار پوستی که باید برداشته شود به دست میدهد و همچنین باعث انتخاب بهتر محل برش می شود که توسط حاشیه چشم پوشیده شود.

مراقبت های بعد از تزریق بوتاکس

برای جلوگیری از پخش شدن بوتاکس به عضلات غیرهدف باید بیمار حدود 2 – 4 ساعت به صورت نشسته یا ایستاده باشد و از مالیدن و دستکاری محل محل تزریق تا 24 خودداری کند. از بیمار خواسته می شود که 2 – 3 ساعت بعد از تزریق عضلات هدف را منقبض و منبسط کند.

عوارض بوتاکس

هیچ عارضه جانبی طولانی مدت با تزریق بوتاکس گزارش نشده است . استفاده آسان ،‌تهاجم اندک و تحمل خوب بیمار و خطرات بسیار کم آن از مزایای درمان با بوتاکس است و آن را تبدیل به یک جزء اجتناب ناپذیر از درمان ها زیبایی کرده است که به تنهایی یا در ترکیب با جراحی و تزریق ژل و چربی و جوانسازی با لیزر به کار می رود.
درمان و تزریق درست آمپول بوتاکس یک علم و یک هنر است که با استفاده از تکنیک دقیق تزریق به عضلات هدف ، ایجاد عوارض را به حداقل می رساند. اگر تکنیک تزریق صحیح نباشد عضلات غیرهدف یا بافت های غددی اطراف تحت تاثیر قرار گرفته و باعث عوارض مانند افتادگی پلک ، شل شدن پلک پایین ، اشک ریزش ، دو بینی ، افتادگی پلک ، شل شدن پلک پایین ، اشک ریزش ، دوبینی ،‌ افتادگی ابروها و کاهش قدرت بستن چشم ها می شود. بهبود افتادگی پلک ها و ابروها گاهی تا 3 ماه طول می کشد.
کبودی موضعی گذرا ، خشکی چشم ، دو بینی و افتادگی صورت و لبخند نامتقارن از دیگر عوارض نادر و گذرای بوتاکس است . واکنش های آلرژیک به بوتاکس گزارش شده که بسیار نادر است .

کاربردهای دیگر بوتاکس :

1 - کم کردن عرق زیر بغل
2 - میگرن
3 – دیستونی کردن
4 – استرابیسم
5 - بلفارواسپالم
6 - همی فاشیال اسپالم