درمان رگ های واریسی ران و ساق پا

با افزایش سن ، رگهای واریسی عنکبوتی از نظر وسعت و شدت افزایش می یابد. تحول در روشهای درمانی از جمله اسکلروتراپی ، خارج کردن رگهای واریسی و تخریب با لیزر و ...، درمان بیماریهای واریسی را هم برای پزشک و هم برای بیمار ایمن و موثر و خیلی راضی کننده ساخته است.

یک زمینه ژنتیکی ( إرثی) برای ایجاد رگهای واریسی و تار عنکبوتی مشاهده شده است ولی هورمونها در حاملگی و استروژن و پروژسترون به عنوان فاکتورهای تشدید کننده شناخته شده اند.

امروزه رگهای واریسی که به صورت رگهای پهن و، قرمز تا آبی رنگ در سراسر ران یا ساق پا دیده میشود، یکی از مشکلات زیبایی در خانمهای ٣٠ تا ٥٠ سال می باشد.
درمان رگهای واریسی و عنکبوتی بیشتر به خاطر مسائل زیبایی انجام میشود ولی در ٥٠ درصد این بیماران علایمی از قبیل درد مبهم پاها تا درد ضربانی روی عروق واریسی وعنکبوتی دیده می شود .

روشهای درمان مختلفی برای رگهای عنکبوتی و واریسی وجود دارد که عبارتند از:

١.درمان تزریقی (اسکلروتراپی)
٢.لیزر عروق عنکبوتی (IPL)
٣.لیزر رگهای واریسی بزرگتر (لیزر درمانی درون وریدی )(ELVA(
٤.رادیوفریکوئنسی داخل رگی
٥.جراحی و فلبکتومی سرپایی
اسکلروتراپی ، فلبکتومی سرپایی و تخریب وریدی اندوونوس ( با رادیو فریکوئنسی و یا لیزر ) همه تکنیک های فوق العاده ای هم از نظر زیبایی و هم از نظر درمان رگهای واریسی و علامتدار هستند.

رای انجام هرکدام از این روشهای درمانی ابتدا باید بیمار به صورت کامل معاینه شود و سپس سونوگرافی داپلر برای اطمینان از سلامت سیستم وریدی عمقی انجام شود.
اسکلروتراپی رایجترین درمان برای وریدهای تار عنکبوتی و یا وریدهای واریسی کوچک است.
در این روش ماده اسکلروزان به درون رگها تزریق میشود و باعث ایجاد لخته و تخریب دیواره رگ می گردد. با این روش حدود ٥٠ تا ٩٠ درصد رگهای تار عنکبوتی درمان شده و به تدریج ناپدید میشوند.

مراحل درمان:

١-از بیمار خواسته می شود که از چند روز تا یک هفته قبل درمان موارد زیر را رعایت نماید:
داروهای خاصی اگر لازم است با تجویز پزشک معالج شروع به مصرف نماید و یا داروهای مصرفی خود را با دستور پزشک تغییر دهید
٢-سیگار نکشید .
٣-از مصرف آسپرین ، داروهای ضدالتهابی ، داروهای گیاهی و ... که باعث افزایش خونریزی می شود خودداری نماید(از یک هفته قبل عمل)

شرح عمل :

ابتدا ماده اسکلروزان مناسب انتخاب می گردد. مواد اسکلروزان که توسط سازمان غذا و دارو آمریکا مورد تأیید قرار گرفته اند شامل:
١.سدیم تترادمتیل سولفات ٢.پولیدوکانول ٣.سدیم مورات و مواد دیگری که البته مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا قرار نگرفته اند شامل ١. گلیسیرین ٢. سالین هیپرتونیک
به طور کلی بیماران به ١ تا ٣ جلسه درمان با فواصل ٦ تا ٨ هفته نیاز دارند.
وریدهای بزرگ قبل از ورید های کوچک درمان میشوند و همچنین درمان از سمت بالا به پایین ادامه داده میشود .فاکتور کلیدی در ایجاد نتایج مؤثر اسکلروتراپی شامل : مشخص کردن ماده اسکلروزان مناسب با کمترین حجم و کمترین غلظت است که پزشک را قادر خواهد ساخت که بیشترین نتایج را با کمترین عوارض بدست آورد.

وسایل مورد نیاز:

١.دستکش
٢.سرنگ های ٣ و ٥ میلی متری
٣.لنزهای تقویت کننده
٤.ماده اسکلروزان
تکنیک انجام کار:
این اقدام درمانی نیاز به بی حسی موضعی ندارد و درد ناشی از تزریق قابل تحمل است. ماده اسکلروزان داخل سرنگـِ با سر سوزن بسیار ظریف، کشیده شده و سپس با کشیدن پوست رگ را ثابت نگه داشته و تزریق ابتدا در عروق بزرگ صورت میگیرد و سپس به ترتیب عروق ریزتر هم تحت درمان قرار میگیرند. در هر تزریق مقدار کمی از ماده اسکلروزان تزریق میشود. جلسات درمانی به فواصل ٦ تا ٨ هفته انجام می شود به این منظور که فرصت کافی برای تخریب دیواره رگ داده شود و التهاب بعد از عمل برطرف شود و نتایج جلسات قبلی درمان برگردد. بیشتر بیماران نیازمند ١ تا ٣ جلسه درمان هستند تا پاهایشان از عروق تارعنکبوتی و رشته ای پاک گردد. اگر در پایان این برنامه درمانی پاسخ ضعیفی دیده شود اقدامات زیر انجام میشود.

١.افزایش غلظت ماده اسکلروزان
٢.عوض کردن نوع ماده اسکلروزان
٣.معاینه مجدد بیمار برای پیدا کردن محل برگشت خون احتمالی
بلافاصله بعد عمل،ناحیه تمیز می شود وبرای نواحی که سوزن وارد شده پماد آنتی بیوتیک استفاده می شود.
زمان انجام عمل اسکلروتراپی حدود ٣٠ تا ٦٠ دقیقه طول میکشد و بیمار بعد از انجام عمل ،در حالیکه هنوز در مطب است،تشویق میشود که به مدت ٣٠ دقیقه قدم بزند،این کار به شکل گیری مناسب بانداژ و پانسمان کمک کرده،و هرگونه خونریزی احتمالی را نشان می دهد،بیمار به راه رفتن نرمال خود برمیگردد و عوارضی مانند تشکیل لخته عمقی در پا را کاهش می دهد.
قبل و بعد از درمان بیمار باید تحت بانداژ های کمپرس کننده و یا جورابهای کشی سبک (fashion house )قرار گیرد. یکی از شایعترین جورابهایی که
به کار می رود جورابهای graduated elastic است که بیماران اسکلروتراپی شده جورابهای بلند تا ران و یا جوراب شلواری می پوشند.

مزایای کمپرس با جوراب قبل و بعد درمان اسکلروتراپی :

١.قبل درمان :

قطر وریدها را کاهش می دهد و سرعت جریان خون زیاد شده و احتمال تشکیل لخته در پا کم میشود.

٢.بعد از درمان :

١.قطر عروق درمان شده را کم میکند.
٢.واکنش التهابی را کاهش میدهد.
٣.باعث کاهش عوارض و یا کاهش باز شدن دوباره کانال رگهای درمان شده میشود.
توصیه مهم : همه بیماران جورابها را برای یک هفته بعد از عمل بپوشند.درهفته اول بعد درمان کل ٢٤ ساعت روز باید جورابها پوشیده باشند، حتی هنگام دوش گرفتن و یا خواب و اگر جورابها هنگام خواب یا حمام از تن خارج شوند عروق گشاد شده و پاسخ به درمان ضعیف میگردد.
جورابهای بلند تا ران نسبت به نوع جوراب شلواری بهداشتی تَر بوده و استفاده از آن راحت تَر می باشد.
بعد از یکهفته هم جورابها به مدت ٣ هفته باید به طور متناوب استفاده شوند.

عوارض:

اسکلروتراپی یک روش بسیار کم عارضه است و اگر توسط شخص متخصص مجرب انجام شود همین عوارض اندک هم به حداقل میرسد.رعایت سه نکته زیر توسط پزشک متخصص بروز عوارض را به طور جشمگیری کاهش می دهد:
-استفاده از تکنیک سختگیرانه و دقیق
-دانستن برخی از مانورها توسط پزشک معالج که اگر در انجام روش اصلی درمان مشکلی پیش آید،جایگزین شوند
-درمان مناسب عوراض ایجاد شده که شدت آنها را کاهش خواهد داد.

شایعترین عوارض موضعی ایجاد شده بدنبال تزریق:

١.زخم پوست
٢.پررنگ شدن بوست که بعد از مدتی از بین میرود.
٣.لخته در عروق درمان شده که بعد از مدتی برطرف میشود.
٤.تشکیل لخته عمقی که به علت راه یافتن ماده اسکلروزان به عروق عمقی ایجاد میشود و برای کاهش این عارضه در هر جلسه مقدار کمی ماده اسکلروزان تزریق میشود که فعالیت روزانه بیمار هم ادامه یابد.
٥-کبودی که در عرض چند روز از بین میرود.
برای کاهش درد بیمار بعد از عمل از استامینوفن استفاده میشود.
استفاده همزمان از لیزر و IPL در درمان عروق انجام تحتانی اثرات اسکلروتراپی را افزایش می دهد.

موارد منع انجام اسکلروتراپی :

١.حاملگی و شیردهی
٢.آلرژی به مواد اسکلروزان
٣.بی حرکتی بیمار
٤.استفاده از داروهای رقیق کننده خون

سایر روشهای درمان رگ های واریسی:

١.فلبکتومی :

در این روش ابتدا سونوگرافی داپلر برای کفایت سیستم وریدی عمقی و صافنو فمورال و صافنو پوپلیته آل انجام میشود و سپس رگهای واریسی با انجام بی حسی موضعی توسط ابزار های پزشکی مانند قلاب از محل خارج میشوند .

٢.لیزر داخل وریدی :

با هدایت سونوگرافی فیبر لیزر وارد رگ میشود و سپس لیزر به داخل رگ تابانده می شود و باعث تولید انرژی گرمایی شده و باعث تخریب دیواره رگ میشود.

٣.آر اف اندوونوس :

به وسیله RF ( آر اف) از امواج رادیویی استفاده شده و انرژی گرمایی حاصل از RF به جدار رگ منتقل شده و منجر به تخریب دیواره و نهایتا انسداد وریدی میشود.