اگزما عبارت است از التهاب پوست که خود را به صورت ضایعات خارش دار و قرمز نشان میدهد که گاهاً با پوسته ریزی و ترشح و ضخیم و یا نازک شدن پوست همراه است .
اگزما انواع مختلف دارد که نوع تماسی آن توسط تحریک شیمیایی مواد اسیدی و یا قلیایی و ... یا به علت صدمه مکرر ناشی از محرکهای فیزیکی ایجاد می شود . یک نوع از اگزما ، نوع آتوپیک درماتیت یا نوع سرشتی نام دارد که شامل ضایعات قرمز و خارش دار و عود کننده می باشد که با سابقه فامیلی مثبت و بیماریهایی مثل آسم و تب یونجه و یا آلرژی فصلی و ... همراه است .
در این نوع اگزما به طور ناگهانی پوست دچار قرمزی و خارش شده و در اثر خاراندن سطح پوست تغییر نموده و ضخیم می شود و هنگامی که حمله فروکش می کند پوست در یک وضعیت خشک و پوسته دار قرار می گیرد .
فازهای اگزمای آتوپیک یا سرشتی
1 - فاز شیرخوارگی که طی سه ماه اول تولد در ناحیه گونه و چانه شیرخوار خود را نشان میدهد که به صورت ضایعات خارش دارد و قرمز که گاهی اطراف دهان و بینی هم گرفتار می شود و در بعضی از موارد باعث ترشح و دلمه و پوست ریزی گونه ها و لب ها و پوست دور دهان میگردد. اکثر این شیرخواران تا دو سالگی خوب می شوند.
2 – فاز کودکی : بین 2 – 12 سالگی با ضایعات برآمده و خارش دار در ناحیه آرنج ها و زانوها خود را نشان میدهد.
3 – فاز بزرگسالی : از زمان بلوغ شروع میشود که تغییرات هورمونی و گاهاً استرس در ایجاد آن نقش دارند.
عوامل تشدید کننده
1 – رطوبت : از شستن مکرر دستها و استحمام مکرر و طولانی باید اجتناب کرد . هنگام استحمام آب و گرم لیف حوله ای استفاده شود و بعد استحکام از مرطوب کننده و لوسیون بدن استفاده شود.
2 – غذاها : سفیده تخم مرغ و شیر و آجیل و خشکبار و شکلات و حلزون صدف و ماهی و سویا باعث تشدید ضایعات در بعضی افراد میگردد.
3 - عوامل محیطی (گرد و غبار – لباسها ی پلاستیکی - مو و پر حیوانات - سیگار – گل و گرده گیاهان – بوی غذا – دمای اتاق خیلی گرم و یا خیلی سرد )
4 – استرسهای عاطفی باعث تشدید می شوند.
تشخیص و درمان
علت بوجود آمدن این بیماری ژنتیکی است و عوامل تشدید کننده هم باعث شعله ور شدن آن می شدند. تشخیص بیماری بر مبنای مشاهدات کلینیکی و معاینه پزشک متخصص پوست می باشد . آزمایشات خونی و پوستی کمک زیادی به اثبات تشخیص نمی کنند.
اهداف درمان عبارتند از :
1 – تلاش در جهت رفع التهاب و عفونت که کورتون موضعی و آنتی بیوتیک باید توسط پزشک متخصص پوست تجویز گردد.
2 – استفاده مداوم از مرطوب کننده ها
3 - جلوگیری از صدمه به پوست با کنترل خارش
4 - کنترل فاکتورهای تشدید کننده بیماری (عوامل محیطی که شرح داده شد)
تعداد کمی از بیماران نیاز به درمانهای شدید مثل کورتون خوراکی و داروهای دیگر دارند که تجویز و نحوه استفاده از آنها توسط متخصص پوست ارائه می شود.
مشاهده فیلم آموزشی
