سبورئیک درماتیت یک اگزمای مزمن خفیف ولی شایع است که به طور تیپنیک نواحی از پوست بدن که تولید سبوم (چربی) بالا دارند یا نواحی چین های بزرگ را درگیر می کند.
اگرچه علت آن به طور کامل شناخته نشده است ولی تولید بیش از حد سبوم (چربی) و مخمر پیتروسپوروم به عنوان علت احتمالی این بیماری مطرح شده است. امروزه نقش مستقیم مالاسزیافورفور در سبورتیک درماتیت پذیرفته شده است.
این بیماری دو فرم شیرخواران و بالغین دارد که نوع شیرخواران محدود به 3 ماه اول زندگی است ولی نوع بالغین یک بیماری مزمن است که در بالغین به عنوان شایعترین نوع اگر ما شناخته میشود.
افراد در تمام سنین می توانند مبتلا شوند ، در افراد مبتلا به بیماریهای عصبی (مغزی ، آسیب طناب نخاعی ، بیماری پارکینسون و سکته مغزی) یا ضربه بیماران مبتلا به ایدز ، این بیماری شدیدتر است و کنترل آن نیز سخت تر است.
یافته های پوستی:
درماتیت سبوره توسط پارامترهای کلینیکی زیر تعریف می شود :
1 - پلاک های نازک به رنگ زرد یا صورتی یا قرمز تیره تا قرمز قهوه ای بوده و با پوست های شیبه سبوس گندم تا پوست های چرب فلسی مانند همراه است که گاهی روی لباسهای تیره رنگ تجمع یافته و دیده می شوند.
2 - محل های شاخص درگیری عبارتند از سر ، ابروها و چین خنده و پوست کنار بینی و مجرای خارجی گوش ها و ناحیه جلوی سینه
3 - محل های کمتر شایع ، پوست نواحی چین دار مثل پشت گوش ، زیر پستان ها و ناحیه لگنی (در واقع در محل هایی که تراکم غدد سباسه زیاد است مانند حاشیه های پوست سر و مرکز صورت و روی جناغ سینه می تواند منتشر باشد )
3 - پوسته های چسبیده به مژه ها و حاشیه پلک ها همراه با درجات متغیری از قرمزی ، وجه مشخصه شوره یا درماتیت سبوره پلک است.
درماتیت سبورئیک یک دوره مزمن عود کننده دارد و بیمار از سایر جهات احساس سلامت کامل دارد و هیچگونه علائم عمومی دیده نمی شود.
استرس و خستگی و تغییرات فصلی آب و هوا می توانند باعث تسریع و یا شعله وری درماتیت سبورئیک گردند.
در نوزادان ممکن است که درماتیت سبورئیک به صورت پوست های زرد رنگ و چرب و چسبناک روی ناحیه فوق سر دیده شود و در اثر تجمع پوست به شکل ضخیم و چسبناک قسمت اعظم سر را بگیرد و حتی دچار عفونت ثانویه شود .
تشخیص:
تشخیص شوره یا درماتیت سبورئیک اغلب بالینی است ولی ممکن است تظاهر بالینی بعضی از بیماریها مانند قارچ و پسوریازیس و بیماری لوپوس و روزاسه و حتی پیفیگلوس فولیاسه ، مشابه به درماتیت سبورئیک باشد و در تشخیص این بیماری نیاز به بیوپسی یا نمونه برای پوست وجود ندارد ولی برای درمان و تشخیص نیاز به مراجعه به متخصص پوست و مو است.
درمان :
درماتیت سبوره در شیرخواران یک بیماری خود محدود شونده است و اغلب نیازی به درمان ندارد و در موارد شدید بر صورت رضایت بخشی به درمانهای حمایتی مثل حمام کردن و استفاده از مرطوب کننده پاسخ می دهد.
درمان خط اول و اصلی استفاده از آزولهای موضعی (مانند کتوکونازول) است که هم به صورت شامپو هم به صورت کرم در دسترس است در 90 – 75 در همه موارد باعث پاسخ درمانی میشود.
اگر درمان مکرراً صورت نگیرد ، بیماری عود می کند.
درمان خط دوم استفاده از شامپوهای زینک پیرتییون و سولفور و تار و همچینی مهار کننده های کلسی نورین موضعی و کورتونهای موضعی و نهایتاً آزولهای خوراکی است که تمام اینها باید توسط متخصص پوست و مو تجویز گردد.
اگر پوست دهی رو به بهبود نرود باید در دفعات و مدت درمان تجدید نظر گردد. اکثر شامپوها در صورتیکه به دفعات کافی به کار روند و مدت کافی در محل باقی گذاشته شوند، اثر خوبی خواهند داشت.
اگر ترشح زیاد چربی همراه با دلمه وجود داشته باشد ، احتمال سوار شدن عفونت ثانویه وجود دارد که باید توسط پزشک آنتی بیوتیک مناسب تجویز گردد.
