هیرسوتیسم یا موهای زائد به بروز موهای انتهایی با الگوی مردانه ،در زنان قلمداد می شود که با افزایش سطح هورمون ها (آندروژن) یا افزایش پاسخدهی ارگان های هدف مرتبط است و با ظاهر شدن مو روی صورت (ریش و سبیل) ، سینه پشت، شانه بازو، ران، چانه، قسمت های پایینی شکم و باسن در زنان خود را نشان می دهد . هیرسوتیسم جدای از مشکلات زیبایی که به وجود می آورد ، در فرد منجر به اضطراب حضور در جمع و گوشه گیری و عذاب می شود .
زنان زیادی با این مشکل رو به رو هستند و در واقع یک اختلال شایع در زنان می باشد ، سن شایع آن معمولا بعد از بلوغ است ولی مصرف داروها و اختلالات غدد درون ریز می تواند در سن بروز آن تاثیر داشته باشد .
نژاد و عوامل فرهنگی می تواند بر روی رشد غیر طبیعی موها تاثیر گذار باشد و نوع پوست در نتیجه درمان موثر است .
تشخیص موهای زائد:
اولین قدم در تشخیص هیرسوتیسم ، تعیین منشاء تولید هورمون (آندروژن) می باشد به عنوان مثال غده فوق کلیه یا تخمدان . بعد از مشخص شدن علت بیماری ، درمان طبی مناسب آغاز می شود . هدف از درمان برگرداندن شکل رشد غیر طبیعی موها به رشد طبیعی است . روش های درمانی متعددی برای برداشت موقتی یا دائم موها وجود دارد . در شروع درمان ابتدا لازم است بیمار مورد مشاوره قرار گیرد .
سوالات مهم در مشاوره :
1)شرح دوره پریور – منظم یا نامنظم
2)شرح دروهای مصرفی (استروئیدهای آنابولیزان (مثل دانازول) – قرص های جلوگیری پروژسترونی غیر استروئیدی و آندروژن ها می توانند باعث پرمویی در سطوح طرفی صورت و گردن شوندکه با قطع دارو هیرسوتیسم بهتر و رفع می شود .
3) شروع و پیگیری علائم
4)سابقه فامیلی
5) سابقه اختلال در غدد درون ریز
مشاوره غدد شناسی :
در فردی که پرمویی دارد اولین اولویت مشخص کردن منبع اصلی رشد موهای زائد است برخی تست های آزمایشگاهی که جزئیات آن توسط پزشک معالج تعیین می شود ممکن است نیاز به درخواست باشد
درمان:
روش های موقتی برای مخفی کردن موهای زائد وجود دارد که عبارتند از : وسایل آرایشی ،مواد سفید کننده مثل پراکسید هیدروژن ،تراشیدن موها و کندن موها با موم یا موکنی یا مواد شیمیایی مثل تیگیکولات کلسیم روش های دیگر هستند .
الکترولیز: لیزر و کندن مو با منبع نوری از روش های قطعی خوب مو می باشد .
کاهش وزن در بعضی زنان که هیپرآندروژن هستند پرمویی را بهتر می کند . لیزرهای الکساندریت ND:YAG ، و DIYOD در این مورد استفاده می شوند .
درمان با کرم های موضعی:
مصرف موضعی کرم کانرنون (canrenon) و کرم افلور نیتین (eflornithine)برای رفع موهای زائد صورت مورد تایید قرار گرفته است که البته گران قیمت بوده و در حال حاضر در ایران شاید موجود نباشد.
الکترولیز :
با استفاده از جریان الکتریکی از طریق سوزنی که مستقیما به داخل فولیکول مو فرستاده می شود ، فولیکول مو نابود می شود . باید محل مورد درمان چند روز قبل از اجرای الکرولیز تراشیده نشود و یک ساعت قبل از عمل کرم موضعی بی حسی برای کاهش درد استفاده می شود . از عوارض جانبی این روش درد و ایجاد اسکار یا رد عمل و پررنگ یا کم رنگ شدن محل عمل و عفونت می باشد . برای درمان موهای زائد که وسعت کمی دارند روش بسیار مناسبی است .
درمان های دارویی :
در مواردی که پرمویی با سایر تظاهرات پوستی ناشی از اثر هورمون های آندروژن بر بافت هدف همراه باشد مثل شوره ، جوش صورت ، آلوپسی یا ریزش موی آندروژنیک ، درمان های دارویی موثر است که نوع داروها و مدت درمان را با توجه به آزمایشات پزشک معالج تعیین می کند .
درمان با لیزر :
برداشت موهای زائد با لیزر در واقع روش انتخابی درمان موهای زائد است و در صورت درمان موثر و کافی و پیگیری درمان نتیجه نهایی برای بیشتر بیماران مطلوب خواهد بود . نحوه و اصول درمان موهای زائد با لیزر در بخش دیگری مفصل شرح داده خواهد شد .
