هیرسوتیسم در واقع بروز موها با الگوی مردانه در زنان قلمداد میشود.هیرسوتیسم یا پرمویی می تواند با سایر نشانه های پوستی ،( ناشی از افزایش اثر آندروژنها (هورمونها) بر بافت هدف) همراه باشد مانند شوره ، جوش و ریزش موهای سر .
هیرسوتیسم با افزایش سطح هورمونهای آندروژن که منشاء تخمدان یا غده فوق کلیه دارند ، یا با افزایش پاسخدهی ارگانهای هدف به این هورمونها مرتبط است.
صفات ثانویه جنسی در زمان بلوغ ظاهرشده و در مردان منجر به ظاهرشدن مو روی صورت (ریش و سبیل) ، سینه، شانه ، پشت ، بازو ، ران ، عانه ، پایین شکم و باسن میشوند. اگر این حالت در زنان دیده شود تشخیص هیرسوتیسم مطرح می شود.
فراوانی موها در بیماران به ترتیب زیر است:
٣٥ درصد روی خط سفید شکم ، ١٧ درصد دور آرئول سینه ، ١٦ درصد ناحیه کمر و ١٠ درصد مثلث فوقانی پوبیس
تشخیص:
اولین قدم در تشخیص هیرسوتیسم پیدا کردن منشأ هورمونهای آندروژنی است ( به عنوان مثال ناحیه قشری غده فوق کلیه و یا تخمدان) . به همین دلیل ابتدا آزمایشات کامل هورمونی برای بیمار انجام میشود و با توجه به نوع اختلال در آزمایشات امکان دارد که بررسی بیشتر تخمدان یا غده فوق کلیه و یا ارگانهای دیگر انجام شود و یا بیمار در صورت لزوم به متخصص غدد و یا زنان جهت مشاوره إرجاع شود.
درمان
١.درمان موضعی:
درحال حاضر کرمهای حاوی اسپیرونولاکتون مانند (Eflornitine %10 ) یا سورین (ایرانی) برای درمان هیرسوتیسم در ناحیه صورت استفاده می شوند . اگرچه بی خطر بودن این کرمها ثابت شده است ولی باید حتما زیرنظر و با تجویز متخصص پوست و مو مصرف شوند.
٢.درمانهای زیبایی:
روشهای متعددی معرفی شده اند که هریک مضرات و فواید خود را دارند، این نکته حائز أهمیت است که بر خلاف باور عموم shave کردن ( تراشیدن) یا اپیلاسیون باعث افزایش ضخامت مو نمیشود.
الکترولیز ، لیزر، کندن مو ها با منبع نوری (IPL) جزو روشهای تقریبا قطعی حذف مو هستند.
کاهش وزن در بعضی زنان که افزایش شدید هورمونهای آندروژنی دارند، هیرسوتیسم را بهتر میکند.
اگر بیماری تظاهرات خفیف هیرسوتیسم را داشت و اختلال آزمایشگاهی مهم در آزمایشات دیده نشد مثل نوع فامیلی ، درمانهایی که ذکر شد همانند درمانهای موضعی و زیبایی کمک کننده هستند و کفایت میکنند.
درمانهای دارویی:
با توجه به نوع اختلال ارگانی که در آزمایشات مشخص شده ، داروهای لازم تجویز میشود نکته حائز اهمیت این است که تمام این داروها باید با معاینه وانجام آزمایشات لازم و سپس زیر نظر متخصص پوست و مو مصرف شوند و مصرف خودسرانه آنها بدون تجویز پزشک بسیار خطرناک است.
الف- دگزامتازون که جزو کورتیکواسترویید ها بوده و برای سرکوب غده فوق کلیه ( هیرسوتیسم با منشأ فوق کلیه) بکار میرود.
ب-داروهای آنتی آندروژن شامل:
١.سیپرترون استات و سیپرترون کامپاند
٢.اسپیرنولاکتون
٣.فلوتاماید
٤.فیناستراید
٥.Drospirenone
ج-اگر پرولاکتین بالا باشد سرکوب غده هیپوفیز با بروموکریپتن و یا کاپروگولین.
