طی حاملگی تغییرات ایمونولوژیک ، متابولیک ، آندوکرین ، عروقی رخ می دهد که خانم حامله را مستعد تغییرات در پوست و ضمائم به صورت فیزیولوژیک یا پاتولوژیک می نماید .
درماتوزهای حاملگی را می توان به سه گروه تقسیم کرد :
تغییرات فیزیولوژیک در حاملگی
درماتوزو تومورهای پوستی که تحت تاثیر شرایط حاملگی قرار می گیرند .
درماتوزهای خاص دوران حاملگی
تغییرات پوستی فیزیولوژیک در حاملگی
بیشتر به علت تغییرات هورمونی در ارتباط با حاملگی است .
تغییرات پیگمانتاسیون
تغییرات مو وناخن
تغییرات غددی پوست
تغییرات بافت همبند
تغییرات عروقی
تغییرات پیگمانتاسیون
به صورت هیپرپیگمانتاسیون وملاسما
هیپرپیگمانتاسیون و ملاسما
هیپرپیگمانتاسیون تا 90% موارد در دوران حاملگی رخ می دهد . علت ممکن است مربوط به سطح سرمی بالای MSH ، استروژن و احتمالا پروژسترون باشد .
هیپرپیگمانتاسیون ملایم ژنرالیزه معمولا با تشدید در نواحی از قبل پیگمانته مثل آرئول ، نیپل ، پوست ژنیتال اگزیلا و داخلی ران می باشد . ( Linea nigra, secondary areolae )
گاهی هیپرپیگمانتاسیون فرکل ، خال و اسکار رخ می دهد .
Melasma در حاملگی شایع است و تا 70% خانم های باردار و 34-5% خانم هایی که OC مصرف می کنند
تجمع ملانین در اپیدرم ( 70% ) ، ماکروفاژهای درم ( 15-10% ) یا هر دو ( 20% ) می باشد .
سطح بالای استروژن ، پروژسترون و MSH به نظر می رسد علت melasma باشد . اشعه ماوراء بنفش و نور مرئی ممکن است ملاسما را بدتر یا اجازه تداوم به آن بدهد .
در بیشتر موارد ملاسمای دوران بارداری بعد زایمان بهبود می یابد اما با حاملگی های بعدی و مصرف OC برگشت می نماید .
تغییرات مو و ناخن :
درجاتی از هیرسوتیسم در تمام خانم ها ، به خصوص
روی صورت و کمتر روی بازو ، ساق پا و پشت دیده می
شود .
این وضعیت به علت تغییرات آندوکرین بوده و طی
6 ماه بعد از زایمان بر طرف می شود .
زمانی که شدید باشد تومور ترشح کننده آندروژن تخمدان ، لوتئوما ، کیست لوتئین و بیماری P.C.O باید رد شود .
گرچه فاژ آناژن در اسکالپ طولانی میشود و بعد از
زایمان افزایش تعداد موهای که وارد فاژ تلوژن می
شود منجر به Telogen effluvium می شود .
این ریزش 1-5 ماه طول می کشد . اما ممکن است تا 15 ماه بعد از زایمان هم ادامه داشته باشد . 
تغییرات ناخن در حاملگی شامل خطوط عرضی ، شکنندگی ، اونیکولیز دیستال ، هیپر کرانوز زیر ناخن می باشد . پاتوژنز تغییرات ناخن مشخص نیست .
تغییرات غددی
افزایش فعالیت غدد عرق اکرین در طی حاملگی ایجاد می شود ، به جزء کف دست که کاهش می یابد . انسیدانس میلیاریا ، هیپرهیدروز ، اگزمای دیس هیدروتیک در حاملگی افزایش می یابد .
افزایش فعالیت اکرین در ارتباط با افزایش فعالیت تیروئید است .
فعالیت غدد عرق آپوکرین طی حاملگی کاهش می یابد و بهبود کلینیکی در بیماری fox-Fordyce و هیدر آدنیت سوپرراتیو ایجاد می شود. و بعد از حاملگی ریباند آنها اتفاق می افتد .
بعضی مولفین معتقدند که افزایش فعالیت غدد سباسه در سه ماهه سوم احتمالا به علت افزایش استروژن ایجاد می شود .
اثر روی آکنه قابل پیش گویی نیست اما خیلی از بیماران برای اولین بار آکنه را در طی حاملگی تجربه می کنند . طی حاملگی غدد سباسه آرئول به صورت پاپول های کوچک قهوه ای در می آیند
( Montgomerys gland )
تغییرات بافت همبند
Striae gravidarum در حدود 90% خانم ها طی ماه 6-7 حاملگی ایجاد می شود . زمینه فامیلیال در ایجاد آن دخالت دارد .
عوامل هورمونی ( آدر نوکورتیکال ، استروژن ، relaxin ) و فاکتورهای فیزیکی در ایجاد آن دخالت دارند .
تغییرات عروقی
آنژیوم عنکبوتی ، اریتم پالمار ، ادم غیرگوده گداز ، واریس ، عدم پایداری وازوموتور ، پورپورا ، هیپرمی لثه ،
آنژیوم عنکبوتی در تا 67% افراد سفید پوست در بین ماه 2-5 حاملگی پیدا می شود و طی 3 ماه بعد از زایمان برطرف می شود .
اریتم پالمار اغلب دیده می شود و معمولا همراه آنژیوم عنکبوتی است .
ادم غیر گوده گداز صورت ، پلک و اندام ها در حداقل نیمی از خانم های باردار دیده می شود .
تورم در ابتدای صبح واضح و در طی روز ناپدید می شود .
.واریس تا 40% موارد ایجاد می شود .
ترومبوز در کمتر از 10% موارد رخ می دهد .
ناپایداری وازوموتور به صورت فلاشینگ صورت ، رنگ پریدگی ، کوتیس مارموراتا، بدتر شدن فنومن رینود قبلی ، در موگرانیسم وکهیر در طی حاملگی شایع است.
ضایعات پورپوریک روی ساق پا در نیمه دوم حاملگی شایع است .
پرخونی لثه در تمام خانم های باردار با درجاتی متغیر از نظر شدت که ممکن است با ژنژویت همراه باشد که در سه ماهه سوم ایجاد و بعد از حاملگی بهبود می یابد .
Pregnancy epulis or granuloma gravidarum
بیماریهای پوستی که تحت تاثیر حاملگی قرار می گیرند
تغییرات ایمونولوژیک ، آندوکرین ، متابولیک و عروقی در حاملگی خانم باردار را مستعد برای تشدید یا به نسبت کمتری سبب بهبود بعضی از بیماریها می کند .
بیماریهای التهابی
درماتیت آتوپیک
برای اولین بار ممکن است در حاملگی تظاهر کند .
درماتیت تحریکی دست ، اگزمای نیپل در بعد از
زایمان ممکن است دیده شود .
کهیر در دوران حاملگی ممکن است بدتر شود
پسوریازیس با پلاک مزمن :
در 40- 63% خانم های باردار که مبتلا به پسوریازیس هستند ضایعات بهبود می یابند و در 14% بدتر می شود .
بهبود احتمالا به علت اثر IL10 که سطح آن در حاملگی بالا است می باشد .
آرتریت پسوریاتیک در دوران حاملگی ممکن است ایجاد یا بدتر شود و 30-45% خانم ها شروع آرتریت پسوریاتیک را بعد از زایمان یا در حوالی منوپوز دارند .
امپتیگو هرپتیفرم که اغلب با هیپوکلسمی و سطح سرمی کم ویتامین D همراه است.
خانم های باردار با سابقه فامیلی یا فردی پسوریازیس را معمولا ندارد .
شروع به طور شایع در سه ماهه سوم است .
واغلب تا زایمان و گاهی بعد از آن ادامه می یابد . با علائم سیستمیک شدید مثل ضعف ، تب ، delirum ، اسهال ، تهوع ، علائم هیپوکلسمی همراه است .
یافته های آزمایشگاهی شامل لکوسیتوز ، افزایش ESR و گاهی هیپوکلسمی یا کاهش ویتامین D می باشد .
Stillbrith و نارسایی جفت حتی در موارد کنترل شده با کورتیکواستروئید گزارش شده است .
عفونت ها
افزایش انسیدانس بعضی از عفونت ها به علت اثرات ایمونوساپرسیو سطح سرمی بالای استروژن ها می باشد .
کاهش ایمنی به صورت کاهش در ایمنی با واسطه سلولی ، فونکسیون نوتروفیل و فعالیت NK cells و اختلال در پاسخ Ab موضعی
واژنیت کاندیدیایی تا 56% مادران باردار وجود دارد .
تریکومونا تا 60% زنان حامله
فولیکولیت پتی روسپورم
کوندیلوما آکومیناتا ممکن است سریعا در حاملگی رشد کند و کانال زایمان را مسدود نماید .
عود عفونت HSVژنیتال در حاملگی تشدید نمی شود اما اهمیت آن در موربیدیتی و مورتالیته جنینی است .
فراوانی انتقال عفونت HSV به نوزاد در عفونت اولیه مادر 50% و در عفونت های عود کننده 5% است .
بیش از نیمی از نوزادان متولد از مادران با ضایعات واژینال که از نظر بالینی واضح هستند دچار عفونت اکتسابی HSV می شوند .
عفونت اولیه HSV که بعد از هفته 26 حاملگی رخ می دهد نادر است اما منجر به بیماری منتشر با میزان مرگ و میر حدود 50% برای مادر و جنین می شود .
Varicella
ممکن است در خانم باردار منجر به پنومونی ( 14% ) ، مرگ ( 3% ) ، زایمان زودرس و یا سندرم وارسیلای کونژنیتال در صورتی که عفونت اولیه طی سه ماهه اول رخ بدهد .
ابتلاء به زونا سبب عوارض مادر و جنین نمی شود .
در مطالعات اخیر اثرات حاملگی در پیشرفت به سمت بیماریAIDS در مراحل اولیه عفونت HIV نشان داده نشده است .
افزایش مورتالیته مادر و جنین ، تاخیر رشد داخل رحمی ، پره ماچوریته گزارش شده است .
AIDS دردرصد بالایی از شیرخوان طی 16 ماه پس از تولد رخ می دهد .
3/1 بیماران با جذام تشدید بیماری را با حاملگی یا طی 6 ماه بعد از زایمان تجربه می کنند .
واکنش Type I جذام در سه ماه اول حاملگی بیشتر دیده می شود و تاز مان حاملگی فراوانی بروز آن کاهش می یابد ومجدد پس از زایمان سریعا افزایش می یابد .
واکنش TYPE II افزایش در 3 ماهه اول و سوم و 9 ماه پس از زایمان دارد .
جذام همراه با افزایش انسیدانس مورتالیته جنین و وزن کم تولد و جفت کوچک می باشد .
بیمارهای اتوایمون
اثرات حاملگی بر لوپوس متفاوت گزارش شده است .
حاملگی در مادران که بیماری طی سه ماه قبل در رمیسیون بوده اند خوب تحمل می شود . به جز بیماران با نفروپاتی یا کاردیوپاتی .
اگر حاملگی در فاز فعال SLE رخ دهد تقریبا 50% بیماران طی حاملگی بدتر می شود . و تعداد کمی مرگ ویا آسیب دائم کلیه ایجاد می شود . بیمارانی که SLE در طی حاملگی ابتدا ظاهر می شود شانس بیشتری را برای ایجاد تظاهرات شدید دارند .
تشدید ضایعات پوستی شایعترین تظاهر SLE در حاملگی است و بعد از آن آرتریت می باشد ضایعات واسکولیتی دردناک روی اندام ها شایعترین تظاهر پوستی است .
زایمان زودرس در 16- 37% موارد و سقط خودبه خود 2-4 برابر بیشتر از جمعیت عادی دیده می شود .
در systemic sclerosis سیر بیماری به طور بازوی تغییر نمی کند و جنین نسبتا تحت تاثیر بیماری قرار نمی گیرند .
در یک گزارش 39% خانم ها تشدید علائم 22% بهبود علائم را در طی حاملگی ذکر کردند.
در بعضی گزارش ها افزایش ریسک پراکلامپسی ، هیپرتانسیون و نارسایی کلیه که منجر به مرگ و میر مادر شد را ذکر کردند .
پلی میوزیت و درماتومیوزیت :
flare راش هیلوتروپ یا ضعف عضلانی پروگزیمال یا هر دو در نیمی از مبتلایان گزارش شده است . مرگ جنین به علت سقط خود به خود یا stillbirth یا مرگ نوزاد ثانوی به immaturity در بیش از نیمی از موارد گزارش شده است .
پمفیگوس ولگاریس ، وژتان یا فولیاسه در طی حاملگی به خصوص در سه ماهه اول یا دوم ممکن است عرضه یا بدتر شوند .
خیلی از موارد پمفیگوس در حاملگی منجر به stillbirth می شود که علل مختلفی مثل بیماری پوستی جنین ، مصرف داروهای مادر و یا نارسایی جفت دارد .
اختلالات متابولیک :
پورفیری کوتانه تاردا با استروژن بدتر می شود
( تشدید در حاملگی ) . اما در اثر منفی روی جنین ندارد
اکرودرماتیت آنتروپاتیکا طی حاملگی بدتر می شود .
( به علت کاهش سطح روی در اووایل حاملگی ) . در بعضی موارد عرضه بیماری در حاملگی رخ می دهد که به اشتباه با امپتیگو هرپتی فرم یا هرپس حاملگی اشتباه می شود .
در بیشتر موارد عارضه جنینی ندارد اما مواردی از آن آنسفالی ، دوارفیسم آکندوپلاستیک و مرگ نوزاد گزارش شده است .
اختلالات بافت همبند
سندرم اهلردانلس تیپI,IV احتمال عارضه دار شدن در حاملگی دارند .
این بیماران مستعد خونریزی بعد از زایمان ، پارگی عروق بزرگ ( به خصوص در تیپ IV ) ترمیم بد زخم ، پارگی رحم ، پرولاپس مثانه و رحم و هرنی شکمی هستند .
پسودوگزانتوم الاستیکم عوارض عروقی ممکن است در حاملگی ایجاد شود .
مهمترین عارضه خونریزی گوارشی است اما اپیستاکسی های مکرر ، CHF با آریتمی بطنی ، تاخیر رشد داخل رحمی ، ناهنجاریهای جفت گزارش شده است .
تومور های پوستی
Pregnancy Epulis پرولیفراسیون مویرگی در لثه در بین ماه دوم تا پنجم حاملگی در 2% خانم های باردار به صورت ندول قرمز در بین دندانها یا سطح بوکال یا زبانی لثه ظاهر می شود .
معمولا مداخله جراحی نیاز ندارد و و با زایمان خود به خود پسرفت می کند .
Skin Tag طی ماه های آخر حاملگی ظاهر و به طور کامل یا نسبی بعد از زایمان پسرفت می کند .
اثرات هورمون حاملگی روی بافت عروقی سبب همراهی حاملگی با تومورهای عروقی مثل همانژیوم ، همانژیواندوتلیوم و تومور گلوموس می باشد .
- درماتوفیبروم ، لیومیوم و کلوئید ممکن است ایجاد یا سریعا طی حاملگی بزرگ شوند .
مواردی از رشد سریع DFSP طی حاملگی گزارش شده است .
تومور دسموئید دردوران حاملگی ممکن است ایجاد شود .
پیدایش یا رشد نروفیبروم در حاملگی رخ می دهد .
بیماران مبتلا به نروفیبروماتوز ممکن است عوارض
عروقی شدید مثل HTN یا پارگی شریان کلیه را پیدا نمایند .
نووس های ملانوستیک ممکن است ایجاد ، بزرگ یا تیره شوند .
ملانوم و حاملگی
